SANAL TEPKİLER BÜYÜK ETKİLER
Ekonomik , politik, menşe ülke faktörü, etik nedenler ya da sosyo-kültürel nedenler hangi sebeple olursa olsun özünde bireysel bir tavırdır tüketici boykotu. Ancak protesto/boykot şekillendikçe, bir çizgisi oluştukça, hedefler belirdikçe ve elbette bireyler/yurttaşlar birleştikçe… kolektif, örgütsel bir tavra doğru gelişerek etkili sonuçlar otaya çıkarabiliyor. Bireysel tavırların kolektif gücü diyebiliriz. “#Hashtag” kardeşliği. Belki biraz da imgesel bir muhalefettir sanal boykotlar.
Sütlü ürünler, şişelenmiş su ve ürün gruplarında dünyanın 120 ülkesinde faaliyet gösteren Danone, Mayıs 2005’te bir internet sitesinde yer alan ve süt ürünü Danino’nun içeriğine eklenen özel bir madde nedeniyle çocuklarda “geri zekalılığa” sebebiyet verdiğini aktaran yazıya dayanılarak boykot edilmiştir. Elektronik iletiler ve ağızdan ağıza iletişim yoluyla altı buçuk milyon kişiye aktarılan bu yazı sonucunda Danone Türkiye, internette bir şirkete karşı yürütülen belki de en büyük kampanyayla karşı karşıya kalmıştır. Danino ürününü hedef alan bu kampanyanın, kategori satışlarında %26’lara varan bir gerileme olduğu belirtilmiştir. Bu gerilemenin de, süt alımlarında yaklaşık 15 milyon litre daralmaya neden olduğu açıklanmıştır. Danone firmasına karşı yapılan bu boykot tamamen elektronik ortamda yayılan, belli bir organizasyon tarafından organize edilmeyen ve liderinin olmadığı hem başarılı hem de etkin boykotların ilklerindendir.
Buna benzer bir örnek de 1998 yılında İtalyan mallarına yapılan boykot çağırısıydı. Bu çağrı başta TOBB olmak üzere birçok kuruluşun liderliğinde yapılmıştı. Aynı dönemlerde mobilya sektöründe faaliyet gösteren İstikbal grubunun bir markası olan “Bellona” İtalyancaya isim benzerliğinden dolayı İtalyan markası olarak algılanıp yanlışlıkla boykot edilmiştir. Buna yanıt olarak Bellona,“Ürünlerimiz %100 Türk malıdır. İtalyan sermayesiyle bir ilgimiz yoktur” şeklinde gazetelere tam sayfa ilan vermek zorunda hissetmiştir. Benzer biçimde Fransız ürünlerinin boykotunda Sabancı Holding’in ortak olduğu birçok Fransız şirketinden dolayı özellikle Danone-SA ve CarrefourSA’nın da boykota hedef gösterilmesi sonucu Sabancı Holding, gazetelere tam sayfa ilan vererek yaratılan olumsuz imajı düzeltmeye çalışmıştır.
Sanal tepkilerin yarattığı büyük etkiler pek çok büyük şirketin kendini revize etmesine ya da boykota sebep olan çeşitli durumları değiştirmelerine sebep olmuştur.
Amerikan havayolu şirketi United Airlines Boykotu :
Amerikan havayolu şirketi United Airlines’ın fazla satılan bilet sonucunda yerde sürüklenerek kabinden indirilen yolcunun yaşadıklarını paylaşması tüm internet aleminde büyük yankı buldu. Havayolu şirketi bunun, o uçuşta uçması gereken ancak yer bulamayan şirket çalışanlarına yer açmak için yapıldığını açıklamıştı. Fakar bu görüntülerin sosyal medyaya taşınması ardından büyük bir protesto kampanyasını da beraberinde geldi.
Sonuç mu? Sosyal medyadaki protesto kampanyasıyla şirketin hisselerinin sadece 1 günde yaklaşık yüzde 5 değer kaybettiği açıklandı. Yine yapılan haberlere göre bu rakam tahminen 1 milyar dolara denk geliyor.
Yaşar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Selim Yaşar’ın politik sebeplerle Karşıyaka basketbol takımının sponsorluğundan çekilebileceklerini yazması nedeniyle Facebook ve Twitter’de başta Pınar olmak üzere şirket ürünlerini boykot kampanyası başlatıldı.
Sonuç mu? Sosyal medyadaki protesto kampanyasıyla Pınar Süt’ün net karı yıllık bazda%72 azaldı.
Şili’de, devlet okullarında okuyan öğrenciler yüksek harç ücretleri ve yetersiz imkânlar ve eğitim politikalarına itiraz ederek Youtube’u, anlık mesajları ve sosyal ağları kullanarak organize oldular ( 2006) 15-18 yaşında çocuklar sınıflarının kapılarını zincirleyerek, 700 bin yetişkini protesto eylemlerinde kendilerine katılmaya ikna etmiştir. Bu olay Şili’li öğrencilerin siyah beyaz kıyafetleri sebebi ile penguene benzetilmelerinden adını alarak ‘Penguen Devrim’i’ adıyla tarihe geçti.
Sonuç mu? Yaşananlar sonrası Eğitim Bakanı istifa etmek zorunda kalırken, Başbakan da öğrencilerin taleplerini kabul edeceğini açıklamıştır. Bu eylem dünyanın başka ülkelerinde de farklı amaçlar için tekrarlanmıştır.
Günde 15 km yürüyen, 20 yıllık TCDD çalışanı İbrahim Çivici’ye motivasyon hediyesi verilsin (Mümkünse ailesiyle tatile gönderilsin) konu başlığı ile change.org sitesinde başlatılan bu kampanya 85.615 destekçi katıldı
Sonuç mu ? Aynı sitenin açıklamasını aynen yayınlıyoruz. Fatih Belediyesi ve Didim Belediyesi bu çağrımıza ve destek için imza verenlerin tepkilerine duyarsız kalmadılar. Her iki belediye başkanlarının talimatıyla, İbrahim Çivici ve ailesi birlikte güzel bir tatil yapabilecek. Hatta bir değil 2 tatil yapabilecek 🙂 Yıllardır yapamadığı tatiller, yürüdüğü kilometreler nihayet mutlu anılara dönüşecek. İmza atan elleriniz dert görmesin.
Alttan Alınan Ders Ücretleri Kaldırılsın konu başlığı ile change.org sitesinde başlatılan bir diğer kampanyaya 32.540 destekçi katıldı.
Sonuç mu ? aynı sitenin açıklamasını aynen yayınlıyoruz. ‘Yaklasik 3 yil once tasari olarak cikan ek ders ucretleri 4 ay once sessiz sedasiz bir sekilde ogrencilere yansitilmisti. Bunu farkettigimizde cok sinirlendik ancak sakinligimizi koruyarak kampanya baslattik. Once ek ders ucretleri kaldirildi daha sonra da katlamali harc kaldirildi. Bu bizim basarimiz, hepimizin basarisi. Sokaklara cikabilirdik, grevler yuruyusler yapabilirdik, bu da bizim hakkimiz ancak sokaklar eskisi gibi guvenli degil. Her grev ve yuruyuste birilerinin yaralanmasi zarar gormesi bunu acikliyor. Isimizi sessizce yaptik ve basariya ulastik. Hepimize cani gonulden tesekkurler. 19 Şub 2015 ’
VIRTUAL REACTIONS MAJOR IMPRESSIONS:
Consumer boycotts are basically individual acts, no matter if the reasons are economic, politic, socio-cultural, ethical, or related to a country of origin. However, as the protests/boycotts begin to take their final forms, as their goals are set, and surely as the individuals/citizens unite… they can reveal effective results as they turn into a collective and an organizational attitude. We can say that this is the collective power of individual attitudes. Fellowship of “#Hashtag”. Maybe virtual boycotts, or digital riots are partly fictional oppositions.
Danone is one of the biggest manufacturers of dairy products, bottled water, and biscuits active in 120 countries around the world, and the company was boycotted based on an article, which was published online in May 2005, and which claimed that an ingredient was added to its dairy product named Danino and this ingredient caused “mental retardation” in children. Through e-mail messages and word-of-mouth communication, this message reached six and a half million people, and Danone Turkey faced with one of the most extensive protests through the internet against a company. This boycott against Danino was reported to lead to 26% of decrease in category sales. And it was also reported that this decrease caused approximately 15 million liters of shrinkage in milk purchases. This boycott against Danone is one of the first, most successful and effective boycotts without any leaders, which entirely spread online, and which was not organized by a certain organization.
Another example of this was the boycott call against Italian companies and products in 1998. TOBB (Turkish Union of Chambers and Commodity Exchanges) and many other organizations supported this call. In the same period, “Bellona” which was one of the furniture brands of Istikbal Group, was also boycotted since the name Bellona sounds like an Italian word. So, Bellona had to place full-page advertisements on newspapers: “Our entire product range is made in Turkey. We are not related to any Italian companies or funds.” Similarly, when the French products and companies were boycotted, Sabancı Holding also had to place full-page advertisements on newspapers and tried to protect its brands, particularly Danone-SA and CarrefourSA, and improve their image due to a great number of French partners of Sabancı Holding.
The major impressions created by virtual reactions led many large companies to revise their policies or to change the conditions that caused major boycotts.
Boycott of United Airlines:
The passenger, who was dragged out of the cabin due to an extra ticket sale by the American airline company United Airlines, shared this unfortunate experience online, and this event created a tremendous impression on the internet. The company stated that this happened because they wanted to make room for employees, who had to be in that specific flight, but could not find any tickets. However, these images posted on social media made an uproar on the internet and led to major protests.
The result? It was announced that the shares of the company fall by approximately 5% in only 1 day following the protests on social media. Again, it was also announced that this fall equals to $1 million.
When Selim Yaşar, CEO of Yaşar Holding, declared that they might suspend sponsorship of Karşıyaka Basketball Club due to political reasons, a boycott campaign was launched for Pınar products on Facebook and Twitter.
The result? The net profit of Pınar Süt decreased by 72% on a yearly basis following this boycott.
The public-school students in Chile were organized through YouTube, instant messaging, and social networks to protest high tuition fees, poor conditions, and education policies (2006). The children between 15 and 18 years of age shackled themselves to the classroom doors, and persuaded around 700.000 adults to support them in their acts. This event went down in history as the “Penguin Revolution” since they were resembled to penguins because of black and white school uniforms of Chilean students.
The result? Following these events, the Minister of Education had to submit his resignation, and the Prime Minister declared that they will accept the demands of the students. This movement was reenacted for various purposes in different countries.
In another campaign on change.org, 85.615 people signed the petition for a motivation gift (a family vacation, if possible) for a 20-year TCDD (Turkish State Railways) employee İbrahim Çivici, who walks 15 km to work every day.
The result? This is the exact statement of the said website. Municipalities of Fatih and Didyma could not remain insensitive to the reactions of the supporters. With the orders of both Mayors, İbrahim Çivici and his family can go on a beautiful vacation. Not only once, but twice 🙂 After years and years of working hard, and walking thousands of kilometers every day, he will finally have beautiful memories. Thank you for signing this petition!
In another campaign on change.org, 32.540 people signed the petition for Cancelling Fees for Retaking Failed Courses.
The result? This is the exact statement of the said website. ‘The additional course fees brought as a regulation around 3 years ago, and these fees have now been paid by the students for the last 4 months. We were so angry when we first realized this, but we decided to keep calm and launch a campaign. First, the additional course fees, and then the doubled tuition fees were cancelled. This is our achievement. We could have gone out, marched the streets, went on strikes. That was also our right, but the streets are not safe anymore. People get hurt and suffer whenever they go on a strike or marched the streets. We kept calm, and succeeded. We would like to thank you.’ February 19, 2015