Didim’in bereketli topraklarında yetişen organik tarım ürünlerini satın alabileceğiniz Akköy Üreticiler Pazarı’nda, Akköylü üreticiler kendi elleriyle yetiştirdikleri tarım ürünlerini market fiyatlarının altında bir ücretle satıyorlar.
Akköy Üreticiler Pazarı’nın Kısa Bir Tarihi: Tarlalar, mübadele zamanı gelen Türklere, tarımcılık faaliyetinin teşvik edilmesi amacıyla, yalnızca ürün yetiştirilmesi şartı ile verilmiş. Bugün Akköy’de üretim yapan köylüler, mübadele zamanı gelip tarla sahibi olan dedelerin torunları. Her biri, tarımın ülkenin kalkınmasındaki önemini dinleyerek büyümüşler, hem topraklarına hem ürünlerine sevgiyle bağlılar.
Akköy Üretici Pazarı bundan 15 yıl önce köylülerin kendi girişimleri ile kurulmuş. Akköylü üreticiler, tarlalarında büyük bir emekle yetiştirdikleri ürünleri, ürünlerinin kıymetini bilmeyen toptan alıcılar yerine, doğrudan Didim halkıyla ve turistlerle paylaşmak için tarlalarının yol kenarında kalan kısmında satmaya karar vermişler. Şemsiyeler ve stantlar ayarlayarak ürünlerini ilk kez pazara çıkarmışlar.
10 yıl önce, köy konumundaki bazı bölgelerin mahalle statüsüne taşınması kararının ardından, Akköy de mahalle statüsü kazanmış ve burası Didim Belediyesi’ne bağlanmış. Belediye, organik tarım yapan üreticiyi desteklemek için, köylülerin kurduğu pazar yerinde iyileştirme çalışmaları ve peyzaj düzenleme yapmış. Pazar yerinin elektrik ve su masraflarını Didim Belediyesi karşılamış. Pazar yerine saç gölgelik yapmış.
Akköylü üreticiler de bu yapılanlar nedeniyle belediyeye müteşekkir. Ancak bazı açılardan kendilerini “unutulmuş” hissediyorlar. Neden böyle hissettiklerini sorduğumuzda da üreticilerden Fehime Eker “Belediye’nin Pazar yerimiz için destekleri oldu. Ancak bu bölgede başka organik tarım pazarı bulunmuyor. Bunun tanıtımının daha iyi yapılması gerekmez miydi? Didim’e başka şehirlerden gelenler, ilçeye daha çok Akbük yolu üzerinden giriş yapıyorlar. Bu nedenle burada bir pazar yeri olduğunu insanlar bilmiyor” diyor.
Üreticilerin hepsinden benzer şikâyetleri duymak mümkün. Havva Kılcı da Akköy Üretici Pazarı ile ilgili duyuruların artmasını istiyor. “Aydın’ın zeytin üretiminde Akköy’ün önemli bir payı var. Ancak bunun yeterince takdir edildiğine inanmıyoruz. Yağlarımız, içine başka hiçbir yağın katılmadığı denetlenip onaylanan, organik zeytinyağıdır. Ancak buna dair ne yerli halk ne turistler bilgilendirilmiyor. Zeytin Festivali düzenlenip üreticilerin bu festivalde yer alması sağlansa kötü mü olur? Hem üretici desteklenir, hem tüketiciye organik ürünler ulaşır hem de Didim’e olumlu bir katkısı olur” diyor.
Üreticilerin en çok dillendirdiği sorunlardan bir diğeri de, yazın sıcağını daha çok çeken demir saclar. Pazar yerinin üstü sacdan yapılmış bir çatı ile örtülü. Ancak sac, sıcağı çektiği için sebzelerin korunmasını zorlaştırıyor. Ayrıca satıcılar da sıcaklarda çalışmak da çok zorlanıyor.
Üretici Bahattin Altay “Maydanoz ve domates gibi sıcaktan kolay etkilenen ürünlerimiz çoğunlukta. Bu ürünleri ekip büyütmek ve toplamak, düşünüldüğü kadar kolay işler değil. Stantlarımıza yerleştirdiğimiz ürünleri sıcaklardan koruyamayınca emeğimize çok üzülüyoruz. Çatıyı yükseltmek veya bazı yalıtım malzemesi kullanmak gibi çözümler geliştirilebilir” diyor.
Didim Voices Gazetesi muhabirlerinden Ruken Alışkan, üreticilerin ricalarını iletmek ve köylünün sorunlarını duyurmak üzere Didim Belediyesi’nden yetkilerle de görüştü. Belediye sözcüsü, sıcak havaların artması ile çatı probleminin gündemlerine girdiğini belirterek “Hem köylümüzün daha rahat satış yapması hem de ürünlerine zarar gelmemesi için çatının yükseltilmesi ve kullanılan malzemenin değiştirilmesi ile ilgili kendi aramızda görüşüyoruz. İnşallah yakın zamanda çözeceğiz bu sorunu. Zeytin Festivali’nin de pandemi sebebiyle durdurulmuş olduğunu ancak festivalin yeniden başlaması için çalışmaların başlatıldığını belirten belediye sözcüsü “Zeytinimiz festivaller sayesinde dünyaya tanıtılmıştı ve geri dönüşlerden çok memnunduk. Elbette bizler de festivalin başlamasını çok istiyoruz” dedi.
Belediye yetkilisi üretim pazarının tanıtımının yeterince yapılmadığı konusunda ise üreticilere hak verdi. Tanıtım çalışmalarında eksik kaldıklarını kabul eden sözcü “Hem sosyal medya hesaplarımızda hem de ilçe genelinde tanıtımların artırılması konusunu yetkililere ileteceğime söz veriyorum” dedi.
Akköylü üreticiler, Didim’e gelmiş yerli ve yabancı turistlere de seslenerek “Güzel topraklarımızda yetiştirdiğimiz ürünleri sevgiyle topluyoruz, stantlarımıza sevinçle taşıyoruz. Tatil yapmak için ilçemizi seçmiş olan misafirlerimizin, pazarımıza uğrayarak organik ürünlerimize ilgi göstermeleri bizi çok mutlu edecektir. Şifa kaynağı olan bu ürünleri incelemek için hem Didimlileri tüm turist misafirlerimizi buraya davet ediyoruz.
Burada hepsi kendi üretimimiz olan mevsim sebzeleri ve meyvelerinin yanı sıra yine kendi ürettiğimiz zeytin, zeytinyağı, peynir, reçel çeşitleri ve bal gibi ürünleri de bulabilirler” diyorlar.
Bu haber ‘Didim Voices’ gazetesinde de yayınlanmıştır.
Youtube üzerinden izlemek için “https://www.youtube.com/watch?v=GOIqcoskKJU ”
Umut Kaşan – Ege İdea Dergi ( 2023)
